အေျခခံဂစ္တာသင္ခန္းစာ Plan-13

Warm-up

Ex - 207

Ex - 208

Ex - 209

ဒီေန႔ေတာ့ Rhythm ကိုေနာက္ဆံုးမွ တီးပါမယ္ ။ ႏုတ္ေတြကို အရင္ေလ့က်င့္ပါမယ္ ။ အသစ္ေလ့က်င့္မယ့္ ႏုတ္ေတြမွာ sharp( ♯ ) , flat( ♭ ), natural( ♮ ), ဆိုတဲ့ accidental sign ေတြ ပါလာပါျပီ ။

Accidentals (Sharps , Flats and Naturals)

Sharps ♯

Sharpဆိုတဲ့ signကို ေတြ႔တဲ့အခါ sharp ေရးထားတဲ့ ႏုတ္ရဲ႕ အသံကို (Half-step) အသံတဝက္ျမင့္ တီးေပးရပါမယ္ ။ ဂစ္တာမွာဆိုရင္ ႏုတ္ရဲ ႔ေရွ့ကပ္လ်က္ အကြက္မွာပါ ။ ဂစ္တာရဲ႕ လက္ကြက္(fret) တစ္ခုဟာ one half step ရွိပါတယ္ ။ ဥပမာ - F♯ ကို တီးတဲ့အခါ Fရဲ႕ လက္ယာဘက္ကို (Fႏွင့္Gၾကား)  တစ္ကြက္ေရႊ့ တဝက္သံျမွင့္ျပီး တီးေပးရပါတယ္ ။ sharp sign ကိုတီးခတ္မည့္ ႏုတ္မတိုင္မီ ေရွ႔မွာ ၾကိဳတင္ ေရးသားေပးရပါတယ္ ။ ေအာက္မွာ ေပးထားတဲ့ ဥပမာပုံမွာ ၾကည့္ပါ ။

ပထမဘားမွာ F , F♯ , G , G♯ … ။ ဒုတိယဘားမွာ C , C♯ , D , D♯ ….  ( ♯ မ်ားကို တီးခတ္ရမည့္ႏုတ္မတိုင္မီေရးသားထားပါတယ္ ။)

Flats ♭

Flatဆိုတဲ့ signကေတာ့ အသံတဝက္ (Half-step) ႏွိမ့္ျပီး တီးရပါတယ္ ။ ႏုတ္ရဲ႕ ေနာက္ဘက္ ကပ္လ်က္ အကြက္မွာပါ ။ flat sign ကိုလည္းတီးခတ္ရမယ့္ ႏုတ္မတိုင္မီ ေရးသားရပါတယ္ ။

ပထမဘားတြင္ G , G♭, F , E …  ။ ဒုတိယဘားတြင္ E♭, D , D♭, C , B စသည္ျဖင့္ပါ ။ sharp (သို႔မဟုတ္) flat sign ကို တစ္ခါထည့္ေရးျပီးတဲ့အခါ ၄င္းေနာက္မွနာမည္တူ ႏုတ္မ်ား အားလံုးကို ၁ဘားအတြင္း sign ထပ္ေရးစရာ မလိုအပ္ေတာ့ဘဲ sharp (သို႔) flat လုပ္ျပီးတီးေပးရပါမယ္ ။ ေအာက္မွဥပမာပုံကိုၾကည့္ပါ ။

ေရွ့မွာ F♯ လို႔ ေရးထားျပီး ေနာက္က Fမွာ ထပ္မေရးထားေပမယ့္ ၁ဘားအတြင္းက ႏုတ္ဆိုရင္ sharpလုပ္ျပီး တီးေပးရပါမယ္ ။ ♭ လည္း ဒီအတိုင္းပါပဲခင္ဗ်ာ ။ Flat တစ္ခါေရးျပီးရင္ ထိုဘားအတြင္းရွိတဲ့ ၄င္း၏ အမည္တူႏုတ္မ်ားကို flat လုပ္ျပီး တီးေပးရပါတယ္ ။ ၄င္းတို႔ရဲ႕တန္ဖိုး (flat,sharp) အက်ိဳးဆက္ကို ေျဖာက္ခ်င္တယ္ ဆိုရင္ေတာ့ Natural( ♮ ) ဆိုတဲ့ signကိုထည့္ေပးရပါမယ္ ။

Natural ♮

Naturalကေတာ့ သဘာဝေပါ့ဗ်ာ :D ။ Flat/sharp လုပ္ထားတဲ့ ႏုတ္ေတြကို မူလသဘာဝအတိုင္း Flat/sharpမပါဘဲ ျပန္ေျပာင္းခ်င္တဲ့အခါမွာ natural sign ကိုေရးေပးရပါတယ္ ။

ပထမဆံုးဘားမွာ Fကို sharpလုပ္၍ တီးပါတယ္ ။ အဲဒီေနာက္ F-natural ကိုေျပာင္းတီးခ်င္တဲ့အခါ Fရဲ႕ေရွ့မွာ natural sign ကို ေရးေပးရပါတယ္ ။ က်န္တဲ့ဘားမ်ားလည္းအလားတူပါပဲ … J
OK ! ေလ့က်င့္ခန္းေတြစလိုက္ရေအာင္ ။ ပထမဆံုးတီးမွာကေတာ့ F ♯ ႏုတ္တစ္မ်ိဳးတည္းပါ ။

နဲနဲရႈပ္ေနလားမသိဘူး :D ။ တီးရမယ့္လက္ကြက္ႏွင့္ လက္ေခ်ာင္းနံပါတ္ေတြ အတူတူပါ ။ ၃ၾကိဳးက F#ကို တီးတဲ့အခါ လက္သန္းနဲ႔တီးဖို႔ သတိထားေပးပါ ။ လက္ေတြ႔စလိုက္ရေအာင္ ။

Ex - 210

Ex - 211

Ex - 212

Ex - 213

ႏုတ္အမည္ေတြကို ေရးေပးထားပါတယ္ ။ အေလ့အက်င့္ရေအာင္ မ်ားမ်ားသာတီးလိုက္ပါ ။ သီခ်င္းေလးတစ္ပုဒ္ တီးလုိက္ပါအံုး ။

Ex - 214

အခု F# note ကို နားလည္ပါျပီ ။ သီခ်င္းတစ္ပုဒ္မွာ ပါသမွ် F#ေတြကို လိုက္ေရးေနမယ္ဆို အခ်ိန္ကုန္ မ်က္စိရႈပ္ပါတယ္ ။ အဲလိုမေရးရေအာင္ key signatureကို အသံုးျပဳျပီးေရးပါတယ္ ။ Key signature ဆိုတာ Keyတစ္ခုမွာပါဝင္တဲ့ flat/sharp ေတြကို စုစည္းေဖာ္ျပထားတဲ့ အမွတ္အသားတစ္ခုပါ ။ Staff၏ Clef sign ႏွင့္ time signature တို႔ရဲ႕ၾကားမွာ ေရးသားပါတယ္ ။

ဒါကေတာ့ sharp key တစ္ခ်ိဳ႕ရဲ႕ဥပမာပါ ။ Key signature ကိုၾကည့္ဖို႔ Major scalesကိုလည္း သိထားရပါတယ္ ။ Scales & key signatures ေတြကို အေျခခံဂီတသီအိုရီ မွာ အေသးစိပ္ ရွင္းျပထားပါတယ္ ။ ေလာေလာဆယ္ သေဘာတရားေလာက္သိရင္ ရပါျပီ ။ ပထမဆံုး … Natural scale ေခၚတဲ့ accidentals (flat/sharp) လံုးဝမပါဝင္တဲ့ C Major scale ကို သိဖို႔လိုပါတယ္ ။ C Major scale ကေတာ့ ….

Flat / Sharp လံုးဝမပါဝင္တဲ့အတြက္ C major key signature မွာ accidentals sign လံုးဝမေရးထားပါဘူး ။ ဒါေၾကာင့္ C Major key ကို Natural key လို႔လည္း ေခၚပါတယ္ ။ ခင္ဗ်ား တို႔တီးခဲ့သမွ် ေလ့က်င့္ခန္းအားလံုး Natural key ေတြပါပဲ ။ အခုေလ့က်င့္မွာက one sharp key လို႔ေခၚတဲ့ G Major key ပါ။ G Major scale မွာ ပါဝင္တဲ့ ႏုတ္ေတြကေတာ့ …

G major scale မွာေတာ့ F#ဆိုတဲ့ sharp note တစ္လံုးပါဝင္ပါတယ္ ။ ဒါေၾကာင့္ G major key ကိုတီးတဲ့အခါ #sign ကို staff ရဲ႕ 5th line မွာေရးသားျပီး ပါဝင္သမွ် F note အားလံုးကို sharp လုပ္၍ တီးခတ္ရပါတယ္ ။ ဥပမာပုံမွာ ရွင္းလင္းထားပါတယ္ ။

လက္ေတြ႔တီးခတ္ၾကည့္ပါမယ္ ။ F noteမ်ားကို #လုပ္ဖို႔ သတိထားေပးပါ ။

Ex - 215

Ex - 216

Ex - 217

C sharp

ဒီတစ္ခါ C# note ပါဝင္တဲ့ ေလ့က်င့္ခန္းေတြကို တီးပါမယ္ ။ ပုံမွာျပထားသလိုပါပဲ ။

Ex - 218

Ex - 219

Ex - 220

Restေတြ ပါဝင္ပါတယ္ ။ စိတ္ေအးေအးထား ေျခေထာက္ပုတ္ ပါးစပ္ကရြတ္ျပီးတီးေပးပါ ။ J.S.Bach တီးလံုးေလးႏွင့္ ျငိမ့္လိုက္ပါအံုး ။ ။

Ex - 221

Rhythm section

12 bars chord progressions အတြက္ chordအသစ္တစ္ခ်ိဳ႔ ေလ့က်င့္ပါမယ္ ။

E6 & E7 chords ပါ ။ ပုံမွာျပထားတဲ့အတိုင္း လက္သန္းတစ္ေခ်ာင္းတည္း ကစားရံုပါပဲ ။

A , A6 , A7 ကို တီးခတ္ရာတြင္လည္း လက္သန္းတစ္ေခ်ာင္းကိုသာ ကစားျပီးတီးပါမယ္ ။

Ex - 222

12 Bars chord progression

ေလ့က်င့္ခန္းကို repeat sign ေရာက္တဲ့အခါ အစကိုျပန္သြားျပီး ၂ေခါက္တီးရပါမယ္ ။ အစအဆံုး ၂ေခါက္တီးျပီးတဲ့အခါ ေနာက္ဆံုးဘားမွာ pause sign ေရးထားတဲ့အတြက္ E7 chordကို တီးခ်ျပီး အဆံုးသတ္လိုက္ရပါမယ္ ။

Ex - 223

ဒီစာအုပ္အစကေန ေလ့က်င့္လာခဲ့သမွ် chordမ်ား အားလံုးဟာ ဂစ္တာေနာက္ပိုင္း (ေခါင္းပိုင္း)မွာ တီးရတဲ့ လႊတ္ၾကိဳးမ်ားပါဝင္တဲ့ open chord ေတြပဲျဖစ္ပါတယ္ ။ အခု Bar chord / Barre chord မ်ားကို ေလ့က်င့္ပါမယ္ ။ Bar chordsမ်ားရဲ႕ ထူးျခားခ်က္ကေတာ့ ေကာ့ဒ္ပုံစံတစ္ခုကိုင္ထားျပီး fretေပၚမွာ ေနရာေရႊ့လိုက္ရုံျဖင့္ ေကာ့ဒ္သစ္မ်ား ထပ္မံရရွိျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္ ။႔အဲဒါေၾကာင့္ Bar chords မ်ားကို Moveable chords လို႔လည္းေခၚပါတယ္ ။ Bar chords မ်ားမွာ Root-6 chords ႏွင့္ Root-5 chords ဆိုျပီး ႏွစ္မ်ိဳးရွိပါတယ္ ။ Root ဆိုတာေတာ့ Chordရဲ႕ မူလသံကို ေျပာတာပါ ။ မူလသံ ဆိုတာ F chord မွာ F ကမူလသံျဖစ္ျပီး ၊ G chord မွာ G ဟာမူလသံျဖစ္ပါတယ္ ။ ရွင္းပါ့ .. ေနာ္  Root-6 chord ကေတာ့ ၆ၾကိဳးေပၚမွာ Root ရွိတဲ့ေကာ့ဒ္ျဖစ္ျပီး ၊ Root-5 chord ဆိုတာကေတာ့ ၅ၾကိဳးေပၚမွာ Root ရွိတဲ့ေကာ့ဒ္မ်ား ျဖစ္ၾကပါတယ္ ။ Bar chords မ်ားကို Root မ်ားႏွင့္တြဲျပီး က်က္မွတ္ထားရပါမယ္ ။ 

ဂစ္တာ ၅ၾကိဳးႏွင့္ ၆ၾကိဳးေပၚမွ Rootမ်ား တည္ရွိေသာ ေနရာမ်ားျဖစ္ပါတယ္ ။ B ႏွင့္C ၊ E ႏွင့္ F တို႔သည္ ကပ္လ်က္ရွိၾကျပီး က်န္တဲ့ Rootေတြကေတာ့ တစ္ကြက္ေက်ာ္မ်ားျဖစ္ပါတယ္ ။ ၄င္းတို႔ၾကားထဲတြင္ flat/sharp မ်ား ရွိၾကပါတယ္ ။

ပုံကိုက်က္စရာမလိုပါဘူး ။ တီးရင္း ေလ့က်င့္ရင္းႏွင့္ပဲ အလြတ္ရသြားမွာပါ ။

Root-6 Bar chord ေတြရဲ႕ပုံပါ ။ Bar chord မ်ားကို ကိုင္ရာတြင္ လက္ညိဳးကို ဘားတန္းသဖြယ္ အသံုးျပဳျပီး ကိုင္ရပါတယ္ ။ F chord ကိုပုံမွာ ျပထားသည့္အတိုင္း fret-1တြင္ လက္ညိဳးျဖင့္ ၆ၾကိဳးလံုးခ်ဳပ္ျပီး ကိုင္ရပါသည္ ။ ထိုေကာ့ဒ္အတိုင္း လက္ညိဳးကို fret-3 သို႔ေရႊ့လိုက္ေသာအခါ G chord ျဖစ္ျပီး ၊ Fret-5 သို႔ ေရြ႔လိုက္ရင္ေတာ့ A chord အျဖစ္ ေျပာင္းလဲသြားပါတယ္ ။

Ex - 224

ေကာ့ဒ္အားလံုးကို bar chords ျဖင့္သာတီးရပါမယ္ ။ အေပၚတြင္ လက္ညိဳးထားရမည့္ fretမ်ားကို ေရးေပးထားပါတယ္ ။

Ex - 225

အေပၚက ေလ့က်င့္ခန္းမွာ A,G,F တို႔က Bar chordမ်ားျဖစ္ျပီး E ကေတာ့ open chordပါ ။

ဒါကေတာ့ Root-5 Bar chord ေတြရဲ႕ပုံပါ ။ B♭ chord ကိုပုံမွာ ျပထားသည့္အတိုင္း fret-1တြင္ ၁ၾကိဳးမွ ၅ၾကိဳးအထိ လက္ညိဳးျဖင့္ခ်ဳပ္ျပီး ကိုင္ရပါမယ္ ။ လက္သူၾကြယ္ျဖင့္ fret-3တြင္ ၂ၾကိဳး၊ ၃ၾကိဳး၊ ၄ၾကိဳးတို႔ိကုိ ဖိထားရပါမယ္ ။ စတင္ေလ့က်င့္သူမ်ားအတြက္ အတန္ငယ္ခက္ခဲတဲ့ ေကာ့ဒ္ေတြျဖစ္လုိ႔ စိတ္ရွည္ရွည္ျဖင့္ ေလ့က်င့္ေပးပါ ။ ထိုေကာ့ဒ္ပုံစံအတိုင္း လက္ညိဳးကို fret-3 သို႔ေရႊ့လိုက္တဲ့အခါ C chord ျဖစ္ျပီး ၊ Fret-5 သို႔ေရြ႔လိုက္ရင္ေတာ့ D chord အျဖစ္ ေျပာင္းလဲသြားပါတယ္ ။ Root-5 Bar Chords မ်ားတြင္ ၆ၾကိဳးကို အသံမထြက္ရပါ ။

Ex - 226

Ex - 227

Ex - 228

Root ႏွင့္ Fretကို ေရးေပးထားပါတယ္ ။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ Rootကိုသာ ေရးပါေတာ့မယ္ ။

Ex - 229

Rootေတြပဲ ေရးပါေတာ့တယ္ ။ R-5 ဆိုတာ Root-5ပါ ။ ေနရာမဆန္႔လုိ႔ အတိုေရးလိုက္တာပါ။

Ex - 230

ဂုဏ္ယူပါတယ္ ။ ခင္ဗ်ားတို႔ အေျခခံဂစ္တာသင္ခန္းစာရဲ႕ ေလ့က်င့္ခန္းေတြအားလံုး တီးခတ္ ျပီး သြားပါျပီ ။ ဂစ္တာကို အေတာ္အတန္ ရင္းႏွီးသြားျပီျဖစ္တဲ့အတြက္ သီခ်င္းတစ္ခ်ိဳ႕ကို စတင္တီးခတ္ ပါမယ္ ။ (ထြက္မေျပးပါနဲ႔ေတာ့ေနာ္ ) :D ေနာက္ပိုင္းဆို ေလ့က်င့္ခန္းႏွင့္ သီခ်င္းေတြ တြဲျပီးေလ့က်င့္ရေတာ့မွာပါ ။ plan ၁၂ခုေလာက္ပဲ ညစ္လို႔ရတုန္း ညစ္ထားတာ … ။ :D
အခုတီးမယ့္ သီခ်င္းကေတာ့ John Denver ရဲ႕ For Baby ဆိုတဲ့သီခ်င္းေလးပါ ။ country styly သီခ်င္းေလးျဖစ္လို႔ တီးရတာ ေပ်ာ္စရာေကာင္းပါတယ္ ။ သီခ်င္းမွာပါဝင္တဲ့ တီးလံုးေတြ လက္ခတ္ေတြကို အရင္ဆံုးေလ့က်င့္ၾကပါမယ္ ။

Ex - 231

သီခ်င္းရဲ႕ Introေလးပါ ။ 1 sharp key ျဖစ္ေပမယ့္ F# note တီးမထားေတာ့ လြယ္ပါတယ္ ။ အလြတ္ရေအာင္သာ က်င့္လိုက္ပါ ။

Ex - 232

ဒါက Outro (သို႔) Ending လို႔ေခၚတဲ့အဆံုးသတ္ေလးပါ ။

Suggest Rhythm

Suggest Rhythm ကိုေတာ့ 1& 2 3& 4 pattern ျဖင့္ တီးၾကပါမယ္ ။ 1& ႏွင့္ 3& မွာ အေပၚၾကိဳးမ်ားကို ဦးစားေပးတီးခတ္ျပီး 2 ႏွင့္ 4မွာေတာ့ ေအာက္ၾကိဳးမ်ားကို ဦးစားေပးတီးပါမယ္ ။ ေနာက္ထပ္လိုက္ဖက္တဲ့ patternေတြလည္း ရွိပါတယ္ ။ 1 2& 3& 4 / 1& 2& 3& 4 စတဲ့လက္ခတ္ေတြပါ ။ သီခ်င္းဖြင့္ျပီး band moodနဲ႔ ဒီလက္ခတ္ျဖင့္ ေလ့က်င့္ပါ ။ တစ္ေယာက္တည္း ဆိုတီးတဲ့အခါေတြမွာေတာ့ ပိုျပီးျမိဳင္ေစခ်င္ရင္ ေရြးေပးထားတဲ့ တျခားလက္ခတ္ေလးေတြႏွင့္လည္း စမ္းတီးၾကည့္ပါ ။ ပုံစံတစ္မ်ိဳး အရသာတစ္မ်ိဳး ထြက္လာပါလိမ့္မယ္ ။

---

Ex - 233

ေနာက္ဆံုးက repeat sign ရဲ႕ဘားေပၚမွာ x3 လို႔ေရးထားပါတယ္ ။ အဲဒါကေတာ့ Verse ကေန အဲဒီေနရာအထိ ၃ေခါက္တီးဖို႔ ေျပာတာပါ ။ 1-2 ဆိုျပီးေတာ့ အေပၚကမ်ဥ္းသားထားတာကေတာ့ Alternate ending လို႔ေခၚပါတယ္ ။ ပထမေက်ာ့ႏွင့္ ဒုတိယေက်ာ့တီးတဲ့အခါ အဲဒီအပိုင္းကို တီးပါမယ္ ။ တတိယေက်ာ့ျပန္ဆင္းလာတဲ့ အခါမွာေတာ့ အဲဒီအပိုဒ္ကို မတီးေတာ့ဘဲ 3လို႔ေရးျပီး မ်ဥ္းသားထားတဲ့ အပိုဒ္ကိုတီးရပါမယ္ ။ သီခ်င္းေလးဖြင့္ျပီး ေလ့က်င့္လိုက္ပါ ။ သေဘာေပါက္သြား မွာပါ …. ။

ဒီသီခ်င္းေလးနဲ႔ အပန္းေျပမယ္ထင္ပါတယ္ ။ ေနာက္ပိုင္းမွာ planတစ္ခုကို သီခ်င္းတစ္ပုဒ္စီ ေလ့က်င့္သြားပါမယ္ ။ ဒီစာအုပ္ကို အစကေနအဆံုးအထိ တီးျပီးျပီဆိုရင္ ဒီဝက္ဆိုက္က အေျခခံဂစ္တာစာအုပ္မ်ားထဲက Easy Pop Melodies စာအုပ္ႏွင့္ အေခြကို downloadျပီး ေလ့က်င့္လိုက္ပါ ။

ေနာက္ပိုင္းမွာ Rhythm ႏွင့္ Lead ကို ၂မ်ိဳး ခြဲေရးသြားပါမယ္ ။ ၂မ်ိဳးလံုးကို ေလ့က်င့္ရပါမယ္ ။ ခင္ဗ်ားတို႔ႏွစ္သက္သလို အစီအစဥ္ဆြဲျပီး ေလ့က်င့္ႏုိင္ပါတယ္ ။ အေျခခံမွာေတာ့ ဒီေလာက္ ဆိုလံုေလာက္ပါျပီ ။ က်င့္ခဲ့သမွ်ေတြ မေမ့ေတာ့ေအာင္ ေက်ညက္သြားေအာင္ အစအဆံုး တစ္ေခါက္ေလာက္ ျပန္ျပီးေလ့က်င့္လိုက္ပါအံုးဗ်ား ……. ။ ။

ဒီစာအုပ္ေလ့က်င့္ျပီးေနာက္ - အေျခခံဂီတသီအိုရီကို ဖတ္လိုက္ပါအံုး ... ။ အဲဒီေနာက္ ရစ္သမ္အတြက္ - ရစ္သမ္ဂစ္တာတီးနည္း ႏွင့္ လိဒ္ဂစ္တာအတြက္ - လိဒ္ဂစ္တာတီးနည္း ... ဆိုျပီး ၂ပိုင္းခြဲ ေရးေပးပါအံုးမယ္ ။ အျမန္ျပီးေအာင္ ၾကိဳးစားေရးပါ့မယ္ ။ ေနာက္က်ရင္ေတာ့ ခြင့္လႊတ္ေပါ့ဗ်ာ ။  :)
ဂီတသူရဲေကာင္းၾကီးေတြ ျဖစ္ၾကပါေစ ... လို႔ ... ဆုမြန္ေကာင္း ေတာင္းလိုက္ပါတယ္ ..... ။ ။

ရႊင္လန္းခ်မ္းေျမ႕ပါေစ

လူတစ္ေယာက္