Key Signatures
ဂီတကို ဖန္တီးတဲ့အခါ (သို႔) တီးခတ္တဲ့အခါ ... ေတးသြားရဲ႕ေတာင္းဆိုမႈ ၊ တြဲဖက္မယ့္တူရိယာ ၊ လူရဲ႕vocal range ... အစရွိတဲ့ အေၾကာင္းအခ်က္ အမ်ိဳးမ်ိဳးေပၚမူတည္ျပီး key အမ်ိဳးမ်ိဳးကို ေျပာင္းလဲတီးခတ္ၾကရတယ္ ။ Natural Key C မွအပ က်န္ key မ်ားအားလုံး Accidentals (flat/sharp) အမွတ္အသားမ်ား ပါဝင္ၾကတာျဖစ္လို႔ ... ေတးသြားတစ္ပုဒ္လုံးအတြက္ Accidental ေတြကို လိုက္ေရးေနရရင္ မလြယ္ပါဘူး ။ အဲဒီအတြက္ Key signatures ကို အသုံးျပဳရပါတယ္ ။ Key signature ဆိုတာ Key တစ္ခုမွာပါဝင္တဲ့ flat / sharp ေတြကို စုစည္းေဖာ္ျပထားတဲ့ အမွတ္အသားတစ္ခုပါ ။ တီးခတ္မယ့္ေတးသြားဟာ ဘယ္scaleကို အေျခခံေရးဖြဲ႔ထားလဲ ၊ ဘယ္keyကို တီးခတ္ရမလဲ ဆိုတာကို သူကေဖာ္ျပေပးတာပါ ။ သူ႔ကို ေရးသားပုံက ... Clef sign ႏွင့္ time signature တို႔ရဲ႕ၾကားမွာ ေရးရပါတယ္ ။
ပုံမွာေတြ႔ရတဲ့အတိုင္း Natural key ေခၚတဲ့ C major key မွအပ တျခား keyမ်ား အားလုံး Accidentals (flat/sharp)မ်ား ပါဝင္ၾကတယ္ ။ အဲဒါေတြကို ဘယ္လိုေရးမလဲ ... ဘယ္လိုတီးခတ္မလဲဆိုရင္ .... ဥပမာ ၁ - G major scale ျဖင့္ ေရးဖြဲ႔ထားတဲ့ ေတးသြားတစ္ပုဒ္ ကို ေရးသား (သို႔) တီးခတ္မယ္ ဆိုပါေတာ့ ။ G major scale မွာ 1 sharp ပါဝင္ျပီး ၊ ပါဝင္တဲ့ sharp မွာ F# ျဖစ္တယ္ ။ အဲဒါေၾကာင့္ Staff ရဲ႕ 5th line (F) မွာ sharp sign ကို key signature အျဖစ္ ေရးရပါမယ္ ။ အဲဒီ F# note ဟာ ... ေတးသြားတစ္ပုဒ္လုံးအတြက္ ကိုယ္စားျပဳပါတယ္ ။ ထိုkey တစ္ခုလုံး ၊ ေတးသြားတစ္ပုဒ္လုံးမွာ ပါဝင္တဲ့ F note အားလုံးကို (တျခား accidental အမွတ္အသား မျပမခ်င္း) sharp လုပ္ျပီး တီးရပါမယ္ ။ သေဘာကေတာ့ ... staff ၅လိုင္းထဲမွာ F note မ်ားကို sharp မျပထားေပမယ့္ ၊ Key signature မွာ F# ျပထားတဲ့အတြက္ ၊ Staff ၅လိုင္းထဲက F note အားလုံးကို F# အျဖစ္ သတ္မွတ္တီးခတ္ရပါမယ္ ။ ေနာက္ ဥပမာတစ္ခု ထပ္ၾကည့္လိုက္ပါအုံး ။ဥပမာ ၂ - A major key ကို တီးမယ္ဆိုပါေတာ့ ။ ဒါဆိုရင္ A major scale မွာ ပါဝင္တဲ့ Sharp ေတြကို သိထားရပါမယ္ ။ A major scale မွာ ပါဝင္တဲ့ sharp ၃ခု က F# , C# , G# ။ အဲဒီ၃ခုကို key signature အျဖစ္ ေရးရပါမယ္ ။ အဲဒီေနာက္ ေတးသြားတစ္ပုဒ္လုံးမွာ ပါဝင္တဲ့ F , C , G note အားလုံးကို sharp လုပ္ျပီး တီးရပါမယ္ ။ ေတးသြားထဲမွာ F , C , G note ေတြကို sharp အမွတ္အသား ျပစရာ မလိုေတာ့ဘူး ။ Key signature မွာ ျပထားျပီး ျဖစ္တဲ့အတြက္ F , C , G note ေတြကို ေတြ႔တဲ့အခါတိုင္း F# , C# , G# လို႔ အလုိလို သိထားရပါမယ္ ။ sharp လုပ္ျပီး တီးရပါမယ္ ။ ဒီေလာက္ဆို သေဘာေပါက္မယ္ ထင္ပါတယ္ ။ က်န္တဲ့ keyေတြလည္း ဒီလိုပါပဲ ။ Key signature မ်ားကို ေရးသားတဲ့အခါ Circle of Fourth and Fifth မွာ က်က္မွတ္ခဲ့တဲ့အတိုင္း sharp , flat မ်ားကို အစဥ္လိုက္ ေနရာတက် ေရးသားေပးရပါတယ္ ။ ဥပမာ - Db Key အတြက္ ေရးမယ္ဆိုရင္ clef sign ေရွ႔နားက staff line ေပၚမွာ Bb , Eb , Ab , Db , Gb ဆိုျပီး အစဥ္လိုက္ ေရးေပးရပါတယ္ ။ ပါဝင္တဲ့ Accidental မ်ားနဲ႔ ေရးရမယ့္ အစီအစဥ္ကို ေအာက္က စာ၂ေၾကာင္းနဲ႔ တြဲျပီး က်က္ထားလိုက္ပါ ။
Sharp အတြက္ - Funky Cows Get Down And Eat Breakfast
Flat အတြက္ - Being Ethereal After Death, Ghosts Can Fly
( Key တစ္ခုခ်င္းကို ဘယ္လိုေရးတယ္ဆိုတာ အေပၚက ပုံထဲမွာ ေလ့လာၾကည့္ပါ ။ ျပီးရင္ ေရးက်င့္ၾကည့္ပါ ။ အခုေတြ႔ခဲ့ၾကတဲ့ key အားလံုးဟာ major key ေတြပါ ။ ၄င္းတို႔ႏွင့္ဆက္စပ္ေနတဲ့ Relative key / minor key မ်ားအေၾကာင္း ကိုလည္း သိထားသင့္ပါတယ္ ။ )
Relative keys
Relative key ဆိုတာ ... major ႏွင့္ minor scales တို႔မွာ Root / tonic မတူညီၾကေသာ္လည္း key signature တစ္ခုတည္းကိုသာ အတူတကြအသံုးျပဳၾကေသာ key မ်ားကို ဆိုလိုတာပါ ။ Major scale ရဲ႕ 6th degree ျဖင့္စတဲ့ Minor scaleမ်ားမွာ Relative scale ျဖစ္၍ Relative key ပင္ျဖစ္ပါသည္ ။ ဥပမာ - C major scale ရဲ႕ 6th degree ျဖင့္စတဲ့ A minor scale ဟာ C major scale ရဲ႕ Relative minor scale ျဖစ္ျပီး ၊ Relative minor key လည္း ျဖစ္ပါတယ္ ။ အလြယ္ဆုံးမွတ္သားဖို႔ကေတာ့ ... Major scale ရဲ႕ 6th degree ( ၆လုံးေျမာက္ ႏုတ္) ဟာ Relative minor ပါပဲ ။ ဒါေၾကာင့္ scale တိုင္းရဲ႕ 6th degree ကို မွတ္မိေနဖို႔ လိုပါတယ္ ။
ေအာက္မွာ ေဖာ္ျပေပးထားတဲ့ ဇယားကြက္မွာ ေလ့လာႏိုင္ပါတယ္ ။
ဒီေန႔ေတာ့ ဒီေလာက္ပါပဲ ခင္ဗ်ာ ။ key signature မ်ားကို ေရးသားျပီးေလ့က်င့္ ၊ Relative key မ်ားကိုလည္း တူရိယာျဖင့္ တြဲခတ္ျပီး ေလ့က်င့္ရင္ ပိုျပီး မွတ္မိႏိုင္ပါတယ္ ။ ရႊင္လန္းခ်မ္းေျမ႔ပါေစ ။
(လူတစ္ေယာက္)
No comments:
Post a Comment